٣ دستاورد اخیر بورس کالای ایران

به گزارش «پایگاه خبری بورس کالای ایران»، دکتر فطانت چهارشنبه گذشته در مراسم معارفه دکتر شاپور محمدی و تکریم خود در خصوص آخرین دستاوردهای بازار سرمایه درحوزه بورس کالای ایران گفت: یکی از مهمترین اقداماتی که طی ماههای اخیر در بازار سرمایه رخ داده و در سال های آینده موجب تحول در بخش کشاورزی شده است، جایگزینی قیمت تضمینی به جای خرید تضمینی محصولات کشاورزی از طریق بورس کالای ایران بود.

وی افزود: سال گذشته بورس کالای ایران با همکاری وزارت جهاد کشاورزی و سایر نهادهای مربوطه تجربه موفقی در اجرای قیمت تضمینی ذرت خوزستان داشت که این طرح قابل تامین به سایر محصولات کشاورزی است.

وی اظهار داشت: یکی دیگر ازاقدامات در حوزه بورس راه اندازی معاملات گواهی سپرده سکه طلا بود، به طوری که امروز سکه به صورت روزانه در مکانیزمی شفاف کشف قیمت می شود که در این صورت از مشکلات معاملات نقدی در بازار آزاد کاسته شده است.

دکتر فطانت افزود: توسعه و راه اندازی گواهی سپرده کالایی و صندوق های کالایی که با حمایت وزیر جهاد کشاورزی روبه رو شد، از دیگر دستاوردهای بورس کالای ایران به شمار می رود. کشاورزان با استفاده از این ابزارها دیگر ناچار به فروش ارزان قیمت محصولاتشان در فصل برداشت نخواهند بود و می توانند ریسک خود را از نوسانات قیمتی پوشش دهند.

کمک به بنگاه‌های کوچک و متوسط با صندوق کالایی و خرید دین

مدیرعامل بورس کالای ایران هفته گذشته با اعلام این خبر که توسعه تامین مالی صنایع از بازار سرمایه یکی از اهداف بورس کالاست، گفت: بورس کالا برای حل مشکل نقدینگی واحدهای تولیدی دنبال راه‌اندازی صندوق‌های کالایی و خرید دین است.

حامد سلطانی نژاد با بیان اینکه ترس از شفافیت مانع از حضور بسیاری از تولید کنندگان و تقاضاکنندگان کالا و محصولات در بورس کالا شده است، گفت: شرایط بیرون از بورس باید آن قدر سخت باشد که همه ترجیح دهند، از بورس و معافیت‌های آن استفاده کنند.

وی افزود: بر این اساس اهتمام ویژه‌ای در سازمان امور مالیاتی به این حوزه شده و قرار است در زمینه  فعالیت‌های زیر ساختی اقدام‌هایی صورت گیرد که فضای بیرون از بورس برای سرمایه گذاری و تامین کالا جذاب نباشد.

سلطانی نژاد در برابر این پرسش که مصرف کنندگان خرد که با مشکل نقدینگی در فضای رکود مواجه هستند و مجبورند به دلال‌های پولدار در بازار آزاد مراجعه کنند، بورس کالا چه کمکی در زمینه معاملات اعتباری می‌تواند ارایه بدهد ؟ گفت: صندوق های کالایی بطور حرفه‌ای تر می توانند جای دلال ها را بگیرند، با این تفاوت که این صندوق ها تحت نظارت سازمان بورس کار می‌کنند و رفتارهای اقتصادی نشان می‌دهند.

این مقام مسئول ادامه داد: صندوق های کالایی مجاز شده‌اند که مطابق با مصوبه سازمان بورس، گواهی سپرده را خریداری کنند. این صندوق ها صرفاً دنبال تحویل کالا نیستند و گواهی ها را با تنزیل نرخی به متقاضیان واحد های تولیدی از جمله مصرف کنندگان شکر یا جو دامی بفروشند. به این ترتیب کالای مورد نیاز این واحدها به راحتی تامین می‌شود.

راهکار دیگر خرید دین است، به طوری که فروشنده می تواند در بورس کالا به صورت اعتباری محصول خود را به اعتبار پشتوانه خریدار خود در بازار می‌فروشد.

سلطانی‌نژاد خاطرنشان کرد: در بورس کالا سابقه خریدار کاملاً مشخص است و نیازی به کارکردن با خریدار برای یک دوره زمانی به منظور کسب اعتبار نیست، خریدار به واسطه حجم خرید از اعتبار برخوردار می شود و دین خریدار به شرکتی همچون ذوب آهن به پشتوانه اعتبار آن در بورس است. به این ترتیب صندوق های تنزیل دین می توانند بدهی آن خریدار به ذوب آهن را خریداری کنند. این پیشنهاد در حال حاضر در بورس کالا بررسی و در چند همایش مالی هم ارایه شده و می توان این صندوق ها را راه اندازی کرد.

ثمرات عرضه همه جانبه کالاهای اساسی در بورس کالا

رییس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: با توجه به این که بورس کالا از سال های گذشته در اقتصاد ما شکل گرفته و مبنای فعالیت آن، همان شفافیتی است که امروز به برنامه اصلی دولت تبدیل شده، عرضه همه جانبه کالاهای اساسی به منظور شفافیت در روند خرید و فروش، قیمت ها و چگونگی تاثیرپذیری قیمت ها از فاکتورهای بیرونی در بورس لازم است تا این روندها برای همه مسوولان و مردم قابل رصد باشد.

محمدرضا پورابراهیمی در خصوص ظرفیت های بورس کالا و لزوم عرضه عرضه کالاهای اساسی در این بازار اظهار داشت: اساس و ساختار فعالیت های بازار سرمایه به ویژه بورس کالای ایران مبتنی برشفافیت اطلاعات است و این شفافیت کمک می کند تا تصمیم گیری مناسبی برای عرضه کننده و تقاضا کننده و همچنین تعادل در تخصیص بهینه منابع برای فعالیت های اقتصادی کشور صورت گیرد.

پورابراهیمی با بیان اینکه امروز شرکت هایی زیادی هستند که به دلیل ساختار تضامین خرید و فروش و نحوه تسویه مشخص، بورس کالا تنها گزینه برای عرضه و خرید محصولاتشان است، گفت: از آنجا که ایران همیشه دارای اقتصاد دولتی بوده و حتی بخش بازرگانی نیز با رویکرد دولتی کار می کرده، بنابراین این ماهیت دولتی منجر شده تا عمدتا عرضه کالاها از بخش های دولتی صورت بگیرد، اما خوشبختانه در بورس کالا با ورود بخش خصوصی تا حدودی این انحصار شکسته شده است.

تبدیل واسطه گری به شفافیت آماری

عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی گفت: عرضه و معاملات محصولات کشاورزی در بورس کالا می تواند واسطه های این حوزه را کاهش دهد، همچنین به دلیل شفافیتی که بر تابلوی بورس وجود دارد، روند بازار و قیمت ها برای فعالان بازار مشخص می شود.

 سیدراضی نوری در خصوص دستور وزیر کشاورزی برای عرضه محصولات اساسی کشاورزی در بورس کالا گفت: سال گذشته معاملات جو و ذرت به شیوه قیمت تضمینی در بورس کالا انجام شد و با وجود اینکه طرح قیمت تضمینی برای نخستین بار اجرایی می شد، اما نتیجه آن قابل قبول بود.

نوری اظهار داشت: اصلی ترین مزیت اجرای طرح قیمت تضمینی در بورس کالا این است که کشاورزان به حجم قابل توجهی از وجه محصولاتشان در مدت زمان کوتاهی پس از انجام معامله می رسند البته در بخش پرداخت مابه التفاوت قیمت بورس با قیمت تضمینی تاخیر زیادی وجود داشته که این موضوع به دولت برمی گردد.

به گفته وی، عرضه و معاملات محصولات کشاورزی در بورس می تواند واسطه های این حوزه را کاهش دهد، همچنین به دلیل شفافیتی که بر تابلوی بورس وجود دارد، روند بازار و قیمت ها برای فعالان بازار مشخص می شود.

پایان چندگانگی قیمت محصولات کشاورزی

براساس این گزارش، هفته گذشته اقتصاددانان نیز در خصوص رونق معاملات کشاورزی در بورس کالا اظهار نظر کردند.

دکتر ساسان شاه ویسی، اقتصاددان و مدرس دانشگاه در رابطه با ورود محصولات کشاورزی به بورس کالا با هدف شفافیت آماری در این بخش گفت: رونق بازار محصولات کشاورزی به عنوان یکی از پایه های اصلی اقتصاد از طریق بورس، باعث ایجاد ظرفیت های جدیدی خواهد شد که این امکان را به فعالان اقتصادی می دهد تا دسترسی آسان تری برای انجام معاملات داشته باشند.

دکتر مهدی تقوی استاد صاحب کرسی اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی نیز با بیان اینکه عرضه گسترده محصولات مختلف از جمله کالاهای کشاورزی در بورس کالا به شفافیت و افزایش رقابت در بازار کمک می کند، گفت: با ورود محصولات کشاورزی به بورس کالا، مطمئنا در آینده از شر قیمت های متفاوت محصولات کشاورزی که از سوی عده ای سودجو برای کسب منفعت شخصی اعلام شده و به بازار جهت می دهند، خلاص خواهیم شد.

همچنین دکتر آلبرت بغزیان، استاد اقتصاد دانشگاه تهران نیز به شفافیت معاملات در بورس کالا اشاره کرد و افزود: بورس‌های کالا با هدف کشف واقعی نرخ ایجاد شده و قمیت ها در بازار شفاف بورس در تقابل عرضه و تقاضا تعیین می شوند، به این ترتیب نقش دولت در روند معاملات کمرنگ می شود و بازار به سمت رقابتی تر شدن حرکت می کند.

ابزارهای مالی در خدمت خروج صنایع از رکود

طراحی و تنوع بخشی ابزارهای تأمین مالی از ضرورت های بازار سرمایه است که بورس کالا، سازوکار و بستر مناسبی برای فعالان صنعت و سرمایه گذاران فراهم کرده که این رویداد به مرور زمان در رونق اقتصادی کشور نقش مهمی ایفا خواهد کرد.

مدیرعامل تامین سرمایه امین در این باره گفت: یکی از مهم ترین عوامل رکود در صنایع به بحث تامین مالی برمی گردد، به همین دلیل شاهد تاکید دولت بر توسعه تامین مالی از طریق بازار سرمایه هستیم.

علی سنگینیان با بیان اینکه توسعه ابزارهای مالی و روش های تامین مالی در بورس کالا می تواند به کمک صنایع بیاید، گفت: علاوه بر معاملات سلف عادی و اوراق سلف موازی، گواهی سپرده کالایی که در بورس کالای کشور تاکنون برای محصولات کشاورزی مانند جو و ذرت عرضه شده است از جمله ابزارهای تأمین مالی در دنیا است که با تبدیل موجودی انبار تولیدکنندگان به گواهی سپرده کالایی و اوراق‌بهادارسازی آن، بستر لازم برای فروش بیشتر محصولات شرکت ها ایجاد می شود.

به گفته سنگینیان، از این روش تأمین مالی می‌توان برای کاهش هزینه‌های تأمین مالی در بازار سرمایه و افزایش نقدشوندگی کالا برای تولیدکنندگان صنعت فولاد کشور نیز استفاده کرد. همچنین از ابزارهای کاربردی دیگر می‌توان به صندوق‌های قابل‌معامله کالایی اشاره کرد که با هدف تأمین مالی از محل موجودی راکد انبارهای شرکت‌ها، راه‌اندازی می‌شوند. معرفی این صندوق‌ها در بورس کالا می‌تواند به تأمین مالی صنایع مختلف از جمله فولاد کمک کند.

اوراق سلف موازی، ابزاری جذاب برای فولادسازان

در همین رابطه عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد در خصوص چگونگی حمایت بورس کالا از روند تامین مالی صنایع از جمله فولادسازان گفت: امروز کمبود نقدینگی و مشکلات تامین مالی از معضلات اصلی تولیدکنندگان کشور است که طراحی ابزارهای جدید برای تامین مالی در بورس کالا، می تواند جایگاه این بورسرا ارتقا دهد.

بهادر احرامیان معتقد است، با راه اندازی ابزارهای جذاب در بورس کالای ایران همچون گواهی سپرده کالایی که می تواند از موجودی انبار تولیدکنندگان، نقدینگی بسازد و همچنین روش های دیگر تامین مالی، دست اندرکاران صنایع مختلف برای حضور در بورس از هم سبقت خواهند گرفت.

احرامیان گفت: تامین مالی فولادسازان از طریق انتشار اوراق سلف موازی استاندارد در بورس کالا روشی مناسب و کارگشا خواهد بود که به نظر می رسد به مرور زمان حجم تامین مالی از این مسیر افزایش چشمگیری یابد.

خریداران شکر شناسنامه دار شدند

با توجه به عرضه عمده شکر در بورس کالای ایران، خریداران این محصول شناسنامه دار شده اند و نهادهای نظارتی بر فعالیت خریداران نظارت می کنند. همچنین اگر عرضه کنندگان نیز به میزان کافی و به موقع اقدام به عرضه شکر نکنند با آنها برخورد خواهد شد.

معاون شرکت بازرگانی  دولتی ایران با بیان مطلب فوق، علت افزایش قیمت شکر را احتکار این محصول عنوان کرد و گفت: در حال حاضر بازار شکر با پدیده نادری روبه رو است به طوریکه با وجود فزونی عرضه نسبت به تقاضا، با گران فروشی این محصول مواجه ایم.

حسن عباسی معروفان با اشاره به افزایش قیمت شکر در بازارهای جهانی افزود: احتکارکنندگان منتظر افزایش قیمت هستند اما هیچ علتی برای افزایش قیمت در بازار داخل وجود ندارد چراکه امسال هم واردات زیادی انجام شده و هم میزان تولید افزایش یافته است.